همه چیز درمورد گاوآهن برگردان دار

منظور از گاوآهن برگردان دار چیست ؟

گاوآهن برگردان دار از دسته رایج ترین نوع گاوآهن های موجود در ایران می باشند و از قدیمی ترین های ادوات کشاورزی به شمار می آید. گاوآهن برگردان دار، از آنجایی که از خاک برگردان دار برخوردارد می باشد، آن را با عنوان  گاوآهن برگردان دار می شناسند. خیش، اصطلاحیست که در این گاو آهن به عامل خاکورز داده شده است. مجموعه خیش دارای پیشانی، صفحه برگردان، کفش، پاشنه و تنه می باشد.

هزاران سال است که از گاوآهن ها به جهت شخم زدن زمین های کشاورزی و آماده سازی بستری مناسب برای ریشه و بذر استفاده میشده.

اجزا گاوآهن برگردان دار

1.    ساقه

2.    خیش (تنه، تیغه، صفحه برگردان، پیشانی و کفش)

3.    شاسی ثابت یا ترکیبی یا قابل تنظیم

4.    ضمائم گاوآهن (پیش بر مدور و پیش خیش، دنباله صفحه برگردان و چرخ میزان)

عملکرد گاو آهن برگردان دار به چه صورت است ؟

روند کاری این گاوآهن به این صورت است که، تیغه باعث مکش و نفوذ خیش به خاک می شود و خاک شیار شخم را در حالت افقی بریده و به سمت صفحه برگردان هدایت می کند و خاک بریده شده توسط تیغه از طریق صفحه برگردان، برگردانده می شود.

قسمت جلویی صفحه برگردان را، پیشانی می نامند. پیشانی تاثیر قابل توجهی در برش عمودی خاک دارد.حفظ تعادل گاوآهن در مقابل نیروهای جانبی که به واسطخ خاک لایه شخم به گاوآهن وارد می شود، برعهده قطعه ای به نام کفش می باشد. کفش، یک قطعه فلزی بلند و تخت می باشد که در انتهای تنه خیش قرار می گیرد.

در قسمت آخر کفش، قطعه ای به نام پاشنه قرار می گیرد طوری که عامل خاکورز به واسطه آن بر روی خاک می لغزد و نقطه اتکایی برای آن به شمار می آید. کفش، پاشنه، تیغه و صفحه خاک برگردان به واسطه پیچ و مهره های مخصوص خود، متصل به تنه می شوند. تنه به ساق و ساق به شاسی گاوآهن متصل می شود.

به جهت پیشگیری از ایجاد آسیب در خیش و گاوآهن به هنگام برخورد گاوآهن با موانع سخت، اتصال خیش به شاسی به وسیله سیستم های ایمنی صورت می گیرد.  رایج ترین نوع اين سيستم ها، پين برشي مي باشد. اين پين ضمن اتصال خيش به شاسي در اثر برخورد با موانع بريده شده و سبب مي شود خيش به بالا حركت كند.

کاربرد گاو آهن برگردان دار چیست ؟

·       پوسیدگی بهتر ریشه ها و ساقه ها با بروی خاک آوردن آنها

·       مدفون کردن تمام یا قسمتی از بقایای گیاهی و خاشاک

·       تهیه بستر مناسب برای بهبود رویش بذر

·       بهبود نفوذپذیری و تهویه خاک

·       مخلوط کردن کودهای دامی و شیمیایی با خاک

·       از بین بردن علف های هرز و لارو حشرات

انواع گاوآهن های برگردان دار

گاوآهن برگردان دار یکطرفه

یک گاوآهن برگردان دار یک طرفه خاک را در یک جهت می چرخاند، در حالی که یک گاوآهن برگردان دار دو طرفه دارای دو ردیف تیغه است که معمولاً با زاویه 180 درجه نسبت به یکدیگر قرار دارند. گرچه هزینه گاوآهن دو طرفه بیشتر از گاوآهن یک طرفه است، اما مزایایی از جمله سهولت و سرعت عملیات شخم زدن و یکنواختی منطقه شخم و کاهش نیاز به عملیات بعدی تسطیح و آماده سازی بستر بذر را دارا می باشد.

گاوآهن برگردان دار سوار

گاوآهن های برگردان دار سوار به پیوند سه نقطه تراکتور متصل می شوند و توسط هیدرولیک تراکتور بالا می روند و وزن گاوآهن در هنگام حمل و نقل به تراکتور وارد می شود و نیازی به چرخ های حمل کننده نمی باشد. این نوع از گاوآهن های برگردان دار معمولا دارای 2 تا 5 عدد خیش می باشند. وزن گاوآهن های برگردان سوار نسبت به گاوآهن های مشابه کششی حدودا 40 درصد کمتر است. از دیگر مزایای این دسته از گاوآهن های برگردان دار به قیمت پایین تر آن ها و توانایی مانور بهتر گاوآهن های سوار می توان اشاره کرد.

گاوآهن برگردان دار نیمه سوار

گاوآهن برگردان دار نیمه سوار از سمت جلو از طریق یک اتصال قابل گردش به اتصال سه نقطه تراکتور متصل می شود و از سمت عقب با یک چرخ قابل گردش به طرفین حمل می شود. گاوآهن برگردان دار نیمه سوار به لحاظ وزن و اندازه از گاوآهن سوار سنگین تر و از گاوآهن کششی سبک تر است.

گاوآهن برگردان دار کششی

این نوع گاوآهن به وسیله یک اتصال به مالبند تراکتور متصل شده است و همراه با تراکتور کشیده می شود. گاوآهن برگردان دار کششی در مقایسه با گاوآهن های سوار و نیمه سوار سنگین تر و بزرگ تر می باشند و از آن ها برای شخم زدن های عمیق در مزارع وسیع استفاده می شود. از طریق سه چرخ واقع در جلو ، سمت راست و عقب گاوآهن ، حمل و نقل و کنترل عمق شخم انجام می شود.

گاوآهن برگردان دار دو طرفه

گاوآهن برگرداندار دو طرفه یکی از انواع  ماشین آلات کشاورزی رایج و  پر کاربرد می باشد. گاوآهن برگردان دار دو طرفه از دو سری خیش برگردان دار برخوردار می باشد که هر سری به صورت متناوب در رفت و برگشت تراکتور استفاده می شود و در عین حال تمام لایه های شخم را به یک طرف بر می گرداند، که این ویژگی موجب بالا رفتن سرعت شخم شده و سطح به نسبت صاف تری پس از انجام عملیات خاکورزی به دست خواهد آمد. گاو آهن های خیش برگردان دار معمولی و خیش شکافدار از انواع گاوآهن های برگردان دار دو طرفه می باشند. خیش های شکاف دار حدود 50 درصد از سطح خیش از بین می رود بنابراین، برای شخم خاک های بسیار چسبنده بیشتر کاربرد دارد و پیشنهاد می شود.

مزایای استفاده از گاو آهن

۱. تمام یا بخشی از خاشاک و بقایای گیاهی را به زیر خاک منتقل می کند.

۲. انجام عمل شخم با استفاده از گاوآهن باعث تهویه‌ی خاک می‌گردد.

۳استفاده از گاوآهن. موجب افزایش نفوذ و جریان آب در خاک می‌شود.

۴. بخشی از علف های هرز را از بین می‌برد. (در اثر بریدن، یا از جاکندن ریشه یا مدفون کردن گیاه).

۵. برخی از حشرات، یا تخم و لارو آنها را از بین می‌برد.

۶. باعث مخلوط شدن  کودهای شیمیایی، دامی و سبز خاک می‌شود.

۷.  بستر مناسبی برای بهتر سبز شدن بذر به‌وجود می‌آورد.

۸. ریشه ها، ساقه ها و غده های زیرزمینی را به سطح خاک انتقال داده و موجب پوسیدگی آنها می‌شود.

تنظیم اولیه گاوآهن بعد از اتصال به تراکتور

• پس از بازدید اولیه و اقدامات ضروری و مهم مانند، گاوآهن را به تراکتور متصل کنید.

• درحالی که تراکتور متوقف و ترمز دستی کشیده شده است، گاوآهن را با حرکت اهرم هیدرولیک، بالا بیاورید.

• در نقطه اوج (بالاترین حد بالا آمدن گاوآهن)، گاوآهن را با دست به سمت چپ و راست حرکت دهید. اگر حرکت زیاد است با سفت کردن زنجیر بازوی بغل، حرکت آن را به حداقل برسانید.

• گاوآهن را به وسیله اهرم هیدرولیک، کمی پایین بیاورید. به ترتیبی که نوک خیش آخر، از سطح زمین، حدود 20 سانتی‌متر باشد.

• فاصله نوک خیش اول را تا سطح زمین اندازه‌گیری کنید. اگر این فاصله با فاصله نوک خیش آخر از زمین، برابر بود، گاوآهن شما از نظر طولی تراز یا تنظیم شده است. اگر کمتر بود، طول بازوی وسط را بیشتر کنید و یا برعکس.

• برای تنظیم عرضی، لبه صاف تیغه یا همان سوک یکی از خیش‌ها را در نظر بگیرید. این تیغه در تمام طول خود با زمین تراز، باید به یک اندازه باشد. برای بالا یا پایین بودن یک سمت گاوآهن، طول بازوی همان سمت را کوتاه یا بلند کرده تا تیغه کامل تراز شود.توجه داشته باشید قبل از این کار به عیب یابی و رفع عیب گاوآهن برگردان دار یک طرفه نیز بپردازید.